Stacje w Ostrzycach i Kościerzynie

Posterunki pomiarowe IMGW w Ostrzycach (Złota Góra) i Kościerzynie

Posterunek meteorologiczny w Ostrzycach (Złota Góra), założony przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej w 2004 roku, wchodzi w skład telemetrycznego systemu pomiarowego IMGW. Stworzenie od podstaw owego systemu było jednym z najważniejszych komponentów budowanego w Polsce w latach 1998-2005 Systemu Monitoringu i Osłony Kraju (SMOK).
Stacja w Ostrzycach położona jest we wschodniej części Pojezierza Kaszubskiego, w odległości około 10 km od Stacji Limnologicznej Uniwersytetu Gdańskiego w Borucinie i około 8 kilometrów od Kartuz. Za najważniejszą cechę jej położenia należy uznać lokalizację w wierzchowinowej, najwyżej wyniesionej części Pojezierza Kaszubskiego, na wysokości około 250 m n.p.m. W najbliższym otoczeniu stacji zlokalizowane są jedynie nieliczne zabudowania, ponadto stacja znajduje się znacznie wyżej niż położone w odległości kilkudziesięciu metrów drzewa porastające drogę z Kartuz do Sulęczyna.


View Borucino in a larger map
Rys.1 Lokalizacja posterunków pomiarowych w Borucinie, Ostrzycach i Kościerzynie

Stacja w Ostrzycach została wyposażona w standardowe czujniki pomiarowe, pozwalające na określenie wartości temperatury powietrza, wilgotności względnej, kierunku i prędkości wiatru oraz sumy opadu atmosferycznego. Zgodnie z podjętymi ustaleniami co do standardów i charakteru pracy automatycznych stacji rejestrująco-sygnalizujących, częstotliwość wykonywania pomiarów wynosi 10 minut, mierzone dane są, obok zapisu na kartach pamięci stacji, przesyłane na bieżąco do odpowiedniej zbiornicy.
Posterunek meteorologiczny w Kościerzynie, podległy IMGW, jest stacją meteorologiczną III rzędu, która funkcjonuje już od 1951 roku. Stacja ta znajduje się w południowej części Pojezierza Kaszubskiego. Ogródek meteorologiczny położony jest na wysokości 190 m n.p.m., w północno-zachodniej części miasta, w niewielkiej formie dolinnej. Najbliższe zabudowania znajdują się w dużym oddaleniu, a teren na którym znajduje się stacja jest otwarty, lecz charakteryzuje się dość dużymi deniwelacjami. W historii stacji zanotowano dwie zmiany jej lokalizacji. Pierwsza miała miejsce w 1951 roku, krótko po jej uruchomieniu, natomiast druga, nieznaczna kilkanaście lat później – w 1969 roku. Obecne koordynaty stacji to 54°08`N i 17°58`E.
Przez całe dziesięciolecia wyposażenie stacji odpowiadało programowi obserwacyjno-pomiarowemu, jaki określał status stacji. W ogródku zainstalowane więc były klatki meteorologiczne z zestawem termometrów, atmometrem Piche`a (wycofanym w 2000 roku) i samopisami (wycofanymi w 1996 roku), deszczomierz Hellmanna i pluwiograf oraz wiatromierz na maszcie kilkunastometrowej wysokości. W 2003 roku stacja w Kościerzynie została włączona, podobnie jak stacja w Ostrzycach, do sieci telemetrycznej systemu pomiarowego IMGW. Stąd też stacja została wyposażona dodatkowo w standardowe automatyczne czujniki pomiaru temperatury powietrza, wilgotności względnej, kierunku i prędkości wiatru oraz sumy opadu atmosferycznego. Częstotliwość wykonywania pomiarów wynosi 10 minut, mierzone dane są przesyłane na bieżąco do odpowiedniej zbiornicy, jak również zapisywane na kartach pamięci stacji.

Rozmiar: 103784 bajtów
Rys.2 Położenie posterunków pomiarowych w Borucinie, Ostrzycach i Kościerzynie na tle rzeźby Pojezierza Kaszubskiego

Bliskie położenie stacji w Borucinie, Ostrzycach i Kościerzynie, któremu równocześnie towarzyszy znaczne zróżnicowanie otoczenia wszystkich wymienionych punktów, stwarza niepowtarzalne możliwości prowadzenie analizy wpływu czynników skali lokalnej, związanej z lokalną rzeźbą terenu, na zmienność warunków klimatycznych. Lokalizacji stacji w Borucinie w kilkunastokilometrowej długości rynnie o wysokościach względnych przekraczających 40 m i szerokości około 0,5 km o południkowym przebiegu, nad brzegiem głębokiego jeziora, przeciwstawione jest w tym wypadku położenie posterunków w Ostrzycach – na obszarze jednego z najwyżej wyniesionych fragmentów Pojezierza oraz w Kościerzynie, położonego na południe od rejonu występowania największych form deniwelacyjnych Pojezierza. Urozmaicona rzeźba Pojezierza i zróżnicowanie użytkowania podłoża przyczyniają się do występowania lokalnych kontrastów termicznych i wyraźnego zróżnicowania wysokości opadów. Rzeźba terenu jest też równocześnie istotnym czynnikiem modyfikującym kierunek przepływu i prędkości wiatru.

Opr. Janusz Filipiak

Rozmiar: 12328 bajtów
Panorama otoczenia stacji w Ostrzycach (JPG 102KB)